-
يكشنبه, ۲ اسفند ۱۳۸۸، ۰۱:۴۳ ب.ظ
-
۴۸۳
شرایط فراهم بود اما دولت خاتمی جرات نداشت
نخستین وزیر رفاه دولت خاتمی که وزارت وی چندماهی بیش نبود، اعلام کرده که دولت خاتمی با توجه به شرایط اقتصادی و اجتماعی آن روزها که زمینه مناسبی برای اجرای هدفمند شدن یارانهها بود، اما جرات نداشته همانند دولت احمدینژاد گام در این عرصه بگذارد.
محمدحسین شریفزادگان در گفتوگویی با هفتهنامه "مثلث" نشریه حامی شهردار تهران، با اذعان به اینکه روند رشد یارانهها در دولت خاتمی در حالی که سهم دهک دهم بسیار بیشتر از سهم دهکهای پایین جامعه است، افزایش قابل ملاحظهای داشته، تصریح کرد: با این حال دولت خاتمی جرات اینکه بتواند برای مقابله با این وضعیت قانون هدفمندی کردن یارانهها را اجرا کند، نداشته است.وزیر رفاه دولت خاتمی به سابقه 20 ساله برنامه هدفمند کردن یارانهها در سازمان مدیریت و برنامهریزی سابق، برنامه دوم، سوم و چهارم توسعه اشاره و تصریح کرده است: به غیر از برنامه دوم، دربرنامه سوم و چهارم نیز برای آن تکالیف مشخص تعریف شده است. حتی در قانون رفاه وتامین اجتماعی هم همینطور. در این قانون تکلیف قانونی شده و وزیر رفاه به عنوان مسئول برنامهریزی و مسئول اجرای هدفمند کردن یارانهها تعیین شده است."شریفزادگان به برخی از دلایلی که طی 20 سال گذشته برنامهریزیهایی برای اجرای قانون هدفمندی یارانهها انجام شده اشاره و خاطرنشان کرده است: دلیل این تلاشها به روند مصرفی یارانهها در میان اقشار جامعه برمیگردد زیرا همه ساله اقشار دارای توانمندی اقتصادی از یارانههای بیشتری بهرهمند میشدند در حالی که فلسفه یارانهها کمک به افرادی است که قدرت اقتصادی پایینی دارند. یعنی رسیدن به عدالت اجتماعی.وی با اشاره به آماری از دوره دوم دولت خاتمی _ 1380 تا 1384 _ درباره روند مصرف یارانهها، اظهار داشت: "در سال 1380 سهم دهک بالای درآمدی از مصرف بنزین کشور 33 درصد و سهم دهک پایین درآمدی هشت دهم درصد بود؛ یعنی سهم مصرف پردرآمدترین دهک نزدیک به 41 برابر سهم کمدرآمدترینهای جامعه. گاز هم همینطور. میزان مصرف بالاترین دهک به پایینترین دهک، 4.5 برابر است.برق و دارو هم که دولت به آنها یارانه میدهد به ترتیب 3.7 و 4.5 برابر به نفع دهکهای پردرآمد است. در مجموع درسال 1380 کل یارانهها از فرآوردههای نفتی، کالاهای اساسی و دارو که سهم دهک اول تا سوم بوده به ترتیب 3.8 ، 4.9 و 6.4 درصد بوده در حالی که دهک دهم به تنهایی 20.5 درصد را مصرف میکند.دهکهای نهم و هشتم هم 15 و 13.3 درصد یارانه را مصرف میکنند. یعنی این روش توزیع یارانهها _روش توزیع همگانی _ به آنجا میانجامد که اقشار پردرآمد بیشترین سهم مصرف یارانهها را به خود اختصاص دهند."وی با بیان اینکه این آمارها خود حاکی از کارکرد نادرست سیستم توزیع یارانهها است، تصریح کرد: از 50 سال پیش که سیستم توزیع همگانی یارانههای دولتی به راه افتاد، هدف ایجاد عدالت اجتماعی است. یعنی دولت یارانه بدهد برای اینکه فرودستان که قدرت اقتصادی کمتری دارند، بتوانند در بازار نیازهای خود را تامین کنند. اما درعمل تجربه نشان داده، در این نظام توزیع، هرچقدر توانایی اقتصادی اقشار جامعه بالاتر میرود، دسترسی آنها به یارانهها بیشتر میشود. به این دلیل که مصرف بالاتری دارند و از امکانات اقتصادی و اجتماعی استفاده بیشتری میکنند. دولت هزینههای زیادی میکند اما به هدف خودش نمیرسد.به گفته این وزیر دولت خاتمی، تجربه و آمارهای توزیع یارانهها دلیل محکمی است برای اینکه راه حلی باید برای هدفمند کردن یارانهها پیدا شود تا یارانهها برای رسیدن به عدالت اجتماعی به همه گروهها پرداخت نشود. یارانه برای همطراز کردن و تعدیل قوای اقتصادی گروههای جامعه است تا کمدرآمدها هم بتوانند قدرت خرید داشته باشند.آمریکا در صدر پرداختکنندگان یارانه در دنیاشریفزادگان با بیان اینکه پرداخت یارانه درهمه کشورهای توسعه یافته نیز پرداخت میشود، افزود: بیشترین یارانه پرداختی دنیا در امریکا و بعد در اروپاست. آن هم از طریق شناسایی گروههای کم درآمد و سپس توزیع در میان آنها.مجلس هفتم، مانع اجرای قانون یارانهها شدوی در این گفتوگو به به شرایط کنونی اقتصادی و اجتماعی جامعه نسبت به دوران دولت خاتمی، بویژه در سالهای 1380 تا 1383 اشاره و تصریحکرده: وضعیت اقتصادی در آن سالها بهترین موقعیت برای اجرای هدفمند کردن یارانهها بود. بر این اساس طبق ماده سوم برنامه چهارم، تکالیف مشخصی برای دولت در نظر گرفته شده بود اما مجلس هفتم با مصوبهای این تکلیف قانونی را لغو کرد.شریفزادگان، طرح تثبیت قیمتها در اواخر دولت خاتمی به بهانه کاهش و تعدیل قیمتها را همان مصوبهای بیان کرد که مانع اجرای ماده سوم برنامه چهارم یعنی اجرای هدفمند کردن یارانهها شده است
تابناک